Teknikler ve Yöntemler

Zero-Shot Learning

Bir modelin açıkça eğitilmediği görevleri doğru bir şekilde yerine getirme yeteneği, genellemeyi gösterir.
Teknikler ve Yöntemler

Kelime Gömülmesi

NLP'de kelimelerin yüksek boyutlu bir uzayda vektörler olarak temsil edildiği ve anlamsal benzerliği yakalayan bir teknik.
Teknikler ve Yöntemler

Vektör Temsili

Kelimelerin veya ifadelerin sayısal vektörler olarak kodlanması, yapay zeka modelleri tarafından matematiksel işlemlere ve karşılaştırmalara olanak sağlar.
Teknikler ve Yöntemler

Variation (Varyasyon)

Doğal dil değişkenliğini anlamada önemli olan, aynı niyeti veya anlamı taşıyan farklı ifadeler veya deyimler.
Teknikler ve Yöntemler

Doğrulama

Bir modelin performansını, doğruluğunu ölçmek için eğitimde kullanılmayan verilerin ayrı bir kısmı ile değerlendirme süreci.
Teknikler ve Yöntemler

Upstream Sampling

Birden fazla çıktının üretildiği ve en iyisinin belirli kriterlere göre seçildiği üretken yapay zeka tekniği.
Teknikler ve Yöntemler

Aktarım Öğrenme

Makine öğreniminde farklı ancak ilgili bir problemi çözmek için bir problemi çözerken kazanılan bilgiden yararlanma.
Teknikler ve Yöntemler

Eğitim

Bir makine öğrenimi modeline, tipik olarak büyük bir veri kümesine maruz bırakarak tahminler veya kararlar vermeyi öğretme süreci.
Teknikler ve Yöntemler

Konu Modelleme

Bir belge koleksiyonu içindeki soyut konuları keşfetmek, içerik organizasyonuna ve keşfine yardımcı olmak için istatistiksel bir model.
Teknikler ve Yöntemler

Metin Sınıflandırma

Spam algılama ve duygu analizi gibi uygulamalarda kullanılan, metne önceden tanımlanmış kategoriler atama görevi.
Teknikler ve Yöntemler

Sistem İstemcisi

Bir yapay zeka modelinin davranışını yönlendiren, girdiyi nasıl işlediğini ve yanıt verdiğini etkileyen dahili ipuçları veya talimatlar.
Teknikler ve Yöntemler

Gözetimli İnce Ayarlama

Bir modelin belirli görevler üzerindeki performansını etiketli verilerle daha fazla eğiterek iyileştirme süreci.
Teknikler ve Yöntemler

Dizi Oluşturma

Yapay zeka modellerinin, öğrenilen kalıplara dayalı olarak metin oluşturmadaki kelimeler gibi bir dizi öğe ürettiği süreç.
Teknikler ve Yöntemler

Semantik Benzerlik

Çeşitli NLP görevlerinde kullanılan, iki metin parçasının anlam açısından ne kadar ilişkili olduğunun ölçüsü.
Teknikler ve Yöntemler

Semantik Etiketleme

İçeriğe anlamsal meta veri ekleme süreci, yapay zekanın bilgiyi anlamasını ve işlemesini kolaylaştırır.
Teknikler ve Yöntemler

Self-Attention

Modellerin girdi verilerinin farklı bölümlerinin önemini birbirlerine göre tartmasına olanak tanıyan bir mekanizma.
Teknikler ve Yöntemler

Ölçeklendirme Yasaları (Scaling Laws)

Yapay zeka modellerinin boyutu arttıkça, performanslarının öngörülebilir kalıplara göre geliştiğine dair gözlemler.
Teknikler ve Yöntemler

Retrieval Augmented Generation (RAG)

Bilgilendirilmiş yanıtlar üretmek için ilgili bilgilerin alınmasını üretici modellerle birleştirmek.
Teknikler ve Yöntemler

Yanıt Kalitesi

Bir yapay zeka sisteminin yanıtlarının alaka düzeyi, tutarlılık ve doğruluk kriterlerini ne kadar iyi karşıladığının değerlendirilmesi.
Teknikler ve Yöntemler

İnsan Geri Bildiriminden Takviyeli Öğrenim (RLHF)

Modellerin insan değerlendiricilerden gelen geri bildirimlere göre rafine edildiği eğitim yaklaşımı.
Teknikler ve Yöntemler

Düzenlileştirme (Regularization)

Eğitim süreci sırasında karmaşık modelleri cezalandırarak aşırı uyumu önlemek için kullanılan teknikler.
Teknikler ve Yöntemler

Sorgu

Bir veritabanına, arama motoruna veya yapay zeka modeline yapılan bilgi veya eylem talebi.
Teknikler ve Yöntemler

Yakın Politika Optimizasyonu (PPO)

Politika öğrenmede keşif ve sömürüyü dengeleyen bir takviye öğrenme algoritması.
Teknikler ve Yöntemler

Hızlı Enjeksiyon (Prompt Injection)

Özel olarak hazırlanmış girdiler aracılığıyla yapay zeka sistemlerinin davranışlarını etkilemek veya manipüle etmek için kullanılan bir teknik.
Teknikler ve Yöntemler

Prompt Mühendisliği

Yapay zeka modelleriyle etkili bir şekilde iletişim kurmak ve onlardan istenen yanıtları almak için prompt hazırlama sanatı.
Teknikler ve Yöntemler

İstem (Prompt)

Bir yapay zeka modeline verilen, belirli bir yanıt veya çıktı türünü ortaya çıkarmak için tasarlanmış bir metin girdisi.
Teknikler ve Yöntemler

Yapay Zekada Ön Eğitim (Pre-training)

Bir modelin göreve özel eğitimden önce büyük, genel bir veri kümesinden öğrendiği ilk eğitim aşaması.
Teknikler ve Yöntemler

Konuşma Parçası Etiketleme (POS)

Bir metindeki bir kelimeyi konuşmanın belirli bir bölümüne karşılık gelecek şekilde işaretleme işlemi.
Teknikler ve Yöntemler

Aşırı Kullanım Cezası (Overuse Penalty)

Üretken yapay zeka modellerinde tekrarlayan veya aşırı benzer yanıtları engellemek için bir teknik.
Teknikler ve Yöntemler

Çevrim içi Öğrenme (Online Learning)

Yeni veriler geldikçe modelin sürekli olarak güncellendiği bir model eğitim yaklaşımı.
Teknikler ve Yöntemler

One-Shot Learning

Bir modelin tek bir örnekten veya birkaç örnekten bilgi öğrenme yeteneği.
Teknikler ve Yöntemler

Tek Atış / Birkaç Atış (One-Shot / Few-Shot)

Modelin sırasıyla bir veya birkaç örnekten öğrendiği öğrenme teknikleri.
Teknikler ve Yöntemler

Çevrim dışı Pekiştirmeli Öğrenme (RL)

Çevre ile daha fazla etkileşim olmadan sabit bir veri kümesinden optimum eylemleri öğrenme.
Teknikler ve Yöntemler

Adlandırılmış Varlık Tanıma (NER)

Metindeki anahtar bilgileri (varlıkları) önceden tanımlanmış kategoriler halinde tanımlama ve sınıflandırma süreci.
Teknikler ve Yöntemler

Çok Görevli Öğrenme (MTL)

Bir yapay zeka modelini aynı anda birden fazla görev üzerinde eğiterek görevler arasındaki ortaklıklardan yararlanma.
Teknikler ve Yöntemler

Masked Language Modeling (Maskeli Dil Modelleme)

Girdideki bazı kelimelerin gizlendiği ve modelin bunları tahmin ettiği bir eğitim tekniği.
Teknikler ve Yöntemler

Markov Karar Süreci (Markov Decision Process)

Rastgele sonuçların olduğu durumlarda karar vermenin modellenmesi için matematiksel bir çerçeve.
Teknikler ve Yöntemler

Low Rank Adaption (LoRA)

Büyük modellere bellek ve hesaplama açısından verimli bir şekilde ince ayar yapmak için bir teknik.
Teknikler ve Yöntemler

Linguistic Annotation

Metnin analizine yardımcı olmak için metne dilbilimsel bilgilerle ilgili meta veri ekleme işlemi.
Teknikler ve Yöntemler

Bilgi Temsili (Knowledge Representation)

Yapay zeka sistemlerinin karmaşık görevleri çözmek için bilgiyi modelleme, depolama ve geri getirme yöntemi.
Teknikler ve Yöntemler

Ortak Olasılık (Joint Probability)

Olasılıklı bir modelde iki olayın aynı anda gerçekleşme olasılığı.
Teknikler ve Yöntemler

Bilgi Çıkarımı (Information Extraction)

Yapılandırılmamış metin verilerinden otomatik olarak yapılandırılmış bilgi çıkarma işlemi.
Teknikler ve Yöntemler

Çıkarım (Inference)

Eğitilmiş bir modelin yeni, görülmemiş verilere dayalı tahminler veya kararlar vermek için kullanıldığı aşama.
Teknikler ve Yöntemler

Sezgisel Algortima (Heuristics)

Çözüm üretmek için pratik yöntemler veya çeşitli kısayollar kullanan problem çözme yaklaşımları.
Teknikler ve Yöntemler

Halüsinasyon (Hallucination)

Yapay zeka, genellikle eğitim verisi sorunları nedeniyle gerçeğe dayanmayan bilgiler ürettiğinde.
Teknikler ve Yöntemler

Açgözlü algoritma (Greedy Algorithm)

Küresel bir optimum bulmak için her adımda yerel olarak en uygun seçimi yapan optimizasyon algoritmaları.
Teknikler ve Yöntemler

Generation

Öğrenilen kalıplara ve verilere dayalı olarak metin veya görüntü gibi yeni içerik üretme süreci.
Teknikler ve Yöntemler

İleri Zincirleme (Forward Chaining)

Bilinen gerçeklerle başlayan ve yeni sonuçlara ulaşmak için kuralları uygulayan mantıksal bir akıl yürütme yöntemi.
Teknikler ve Yöntemler

Fine Tuning (İnce Ayar)

Önceden eğitilmiş bir modeli belirli bir görev veya veri kümesinde iyi performans gösterecek şekilde ayarlama süreci.
Teknikler ve Yöntemler

Fine-Grained Control

Bir yapay zeka modelinin çıktısını veya davranışını belirli kriterlere göre hassas bir şekilde ayarlama yeteneği.
Teknikler ve Yöntemler

Few-Shot Learning (Az Vuruşlu Öğrenme)

Bir modelin çok az sayıda örnekten öğrenme ve genelleme yeteneği.
Teknikler ve Yöntemler

Özellik Çıkarımı (Feature Extraction)

Model eğitimini ve performansını iyileştirmek için verilerden yararlı bilgilerin belirlenmesi ve izole edilmesi.
Teknikler ve Yöntemler

Extractive Summarization ( Çıkarımsal Özetleme)

Anahtar cümleleri veya parçaları doğrudan kaynak metinden çıkararak özetler oluşturmak.
Teknikler ve Yöntemler

Değerlendirme Metrikleri (Evaluation Metrics)

Yapay zeka modellerinin performansını ve etkinliğini değerlendirmek için kullanılan nicel ölçütler.
Teknikler ve Yöntemler

Entity Extraction

Metindeki adlandırılmış varlıkların tanımlanması ve önceden tanımlanmış kategorilere sınıflandırılması.
Teknikler ve Yöntemler

Entity Annotation

Metni varlıklar hakkında bilgi ile etiketleme, veri yapısını geliştirme süreci.
Teknikler ve Yöntemler

Dağıtılmış Eğitim (Distributed Training)

Yapay zeka modeli eğitiminin birden fazla bilgisayara veya sunucuya yayıldığı bir yöntem.
Teknikler ve Yöntemler

Bağlılık Ayrıştırması (Dependency Parsing)

Kelimeler arasındaki ilişkileri anlamak için bir cümlenin gramer yapısını analiz etme.
Teknikler ve Yöntemler

Decoding Rules

Bir dil modelinin iç temsillerini çıktıya nasıl çevireceğini belirleyen yönergeler.
Teknikler ve Yöntemler

Veri Madenciliği (Data Mining)

Yeni bilgiler üretmek ve gizli kalıpları bulmak için büyük veri tabanlarını inceleme uygulaması.
Teknikler ve Yöntemler

Veri Büyütme (Data Augmentation)

Hafifçe değiştirilmiş kopyalar ekleyerek eğitim verisi miktarını artırmaya yönelik bir teknik.
Teknikler ve Yöntemler

Özdeşlik Çözümleme

NLP'de bir metinde hangi kelimelerin aynı varlığa atıfta bulunduğunu belirleme görevi.
Teknikler ve Yöntemler

Completion

Yapay zeka tarafından belirli bir girdiye veya isteme yanıt olarak üretilen ve düşünce sürecini tamamlayan çıktı.
Teknikler ve Yöntemler

Chain-of-thought ( Düşünce Zinciri)

Yapay zekayı karmaşık sorunları yönetilebilir adımlara ayırmaya teşvik eden bir prompt stratejisi.
Teknikler ve Yöntemler

Beam Search (Işın Arama)

Modellerdeki en olası sonuç dizilerini verimli bir şekilde bulan bir arama algoritması.
Teknikler ve Yöntemler

Bandit Optimizasyonu

Yeni seçeneklerin keşfedilmesi ve bilinen ödüllerden yararlanılmasını dengelemek için bir strateji.
Teknikler ve Yöntemler

Geri Zincirleme

Nihai hedefle başlayan ve çözüm yolunu belirlemek için geriye doğru çalışan bir akıl yürütme yöntemi.
Teknikler ve Yöntemler

Geri Yayılım

Yapay sinir ağlarının eğitiminde kullanılan, ağırlıkları hata oranlarına göre ayarlayan bir yöntem.
Teknikler ve Yöntemler

Otoregresyon

Zaman serisi verilerindeki geçmiş sonuçlara dayanarak gelecekteki davranışları tahmin eden istatistiksel bir model.
Teknikler ve Yöntemler

Dikkat Mekanizması (Attention Mechanism)

Yapay zekada, modellerin girdi verilerinin ilgili kısımlarına odaklanmasına yardımcı olan ve alaka düzeyini artıran bir teknik.
Teknikler ve Yöntemler

Dikkat (Attention)

Yapay zekada modellerin farklı bilgi parçalarının önemini tartmasına olanak tanıyan bir mekanizma.
Teknikler ve Yöntemler

Hizalama (Alignment)

YZ davranışlarının ve çıktılarının insan etik standartlarına ve niyetlerine uygun olmasını sağlama süreci.
Teknikler ve Yöntemler

Çekişmeli Makine Öğrenimi

Model doğruluğunu artırmak için kasıtlı olarak zorlayıcı girdilerle eğitim yaparak yapay zeka sağlamlığını geliştirir.