2021 Instagram Rehberi: İstatistikler, Algoritmalar ve En Son Güncellemeler

Ekim ayında 10. yaşını kutlayan ve sosyal medya pazarlamasının en güçlü araçlarından biri haline gelen Instagram, pazardaki rekabetin de artmasıyla yeni özelliklerle kendini sürekli güncellemeye devam ediyor. Bir marka olarak Instagram’da istediğiniz sonuçlara ulaşabilmek için ise algoritmaların nasıl çalıştığını bilmek önem taşıyor.

Takipçi sayınızı artırmak, etkileşimi güçlendirmek ve marka farkındalığını artırmak üzere içerik akışınızda belli bir dil ve frekans tutturmak, hashtag ve lokasyon eklemek, profilimizi güçlendirmek aslında çok iyi, ancak parça parça bildiğimiz yöntemler arasında yer alıyor. Bu yazıda ise parçaları yerlerine yerleştirerek ilerleyeceğiz ve 2021’de atacağınız adımları belirlerken size yardımcı olacak Instagram algoritmaları ile 2020’de gelen Instagram güncellemelerinin üzerinden geçeceğiz. 

Tüm bu bilgileri içselleştirdikten sonra marka kimliğinize paralel pazarlama stratejileri geliştirmek, size en uygun yolu bulmak için denemeler yapmak, kendi takipçi kitlenizden nasıl reaksiyon aldığınızı ölçümlemek için istatistiklerinizi incelemek ve yaptığınız analizleri yine hedefleriniz doğrultusunda anlamlandırmak ve geliştirmek ise süreci ilerletirken sürekli akılda tutulması gereken önemli noktalar arasında. 

İstatistik sevenler için eğlenceli bir bölümle başlayalım ve öncelikle Instagram’ın bugün hayatımızda kapladığı yere biraz daha yakından bakalım.

Güncel Instagram İstatistikleri

Instagram’ın hem dünyada hem de Türkiye’de ulaştığı kitleyi anlayabilmek adına birkaç veri paylaşarak başlamak istiyorum. 

Kullanıcı verilerine göre Instagram istatistikleri;

• Statista’nın Temmuz 2020 verilerine göre Instagram dünyadaki en popüler 6. sosyal ağ konumunda. 
• Aylık 1 milyar aktif kullanıcı sayısını 2018 yılında geçen Instagram’ın günlük aktif kullanıcı sayısı ise 500 milyondan fazla. 
• Instagram hikayelerini her gün kullanan kişilerin sayısı da yine 500 milyonu geçmiş durumda. 
• Dünya genelindeki kullanıcılarının %33,8’ini 25-34, %29,3’ünü 18-24 yaş aralığı oluşturuyor. 
• Kullanıcıların %63’ü Instagram’a her gün en az bir kez giriş yapıyor.
• Kullanıcılar Instagram’da günde ortalama 28 dakika geçiriyor. Bugüne kadar düz bir çizgide ilerleyen sürenin 2020 yılında yalnızca %1,5 artması bekleniyordu. Ancak Koronavirüs (COVID-19) salgınıyla birlikte platformda geçirilen sürenin bu yıl %14 artması bekleniyor ve bu da her kullanıcı için günde ortalama 3 dakika daha fazla vakit harcanması anlamına geliyor.
•  App Store verilerine göre Instagram, Youtube’dan sonra en çok indirilen 2. uygulama. 
• Bugün kadar 50 milyardan fazla fotoğrafın paylaşıldığı platforma günlük yüklenen fotoğraf ve video sayısı ise 100 milyondan fazla.
• Instagram’a göre platform üzerinden video izleme süresi ise %80 artmış durumda. 

Türkiye verilerine göre Instagram İstatistikleri;

• Türkiye ise Instagram kullanıcı kitlesi baz alındığında ABD, Hindistan, Brezilya, Endonezya ve Rusya’dan sonra 44 milyon kişi ile  6. sırada yer alıyor. (Ekim, 2020)
• 44 milyonluk kullanıcı sayısı, Türkiye’yi Instagram reklamlarının erişim (reach) yüzdesi bakımından en iyi potansiyele sahip 6. ülke konumuna getirmiş durumda. Bu durum hem organik paylaşımlar hem de Instagram reklamları açısından büyük bir potansiyel olduğunu gösteriyor. (Ekim, 2020)
• We are Social ve Hootsuite tarafından hazırlanan aynı rapora göre Türkiye’deki potansiyel erişim sayısı önceki çeyreğe göre %5 arttı.  Toplam nüfusa oranla kullanıcı yüzdesi değerlendirildiğinde ise Türkiye listede 5. sıraya yükseliyor. (Ekim, 2020)
• Digital 2020 Turkey raporuna göre; Instagram Türkiye’de Youtube’dan sonra en çok kullanılan sosyal medya platformu olarak ikinci sırada bulunuyor. (Şubat,2020)

Pazarlama verilerine göre Instagram istatistikleri;

• Instagram’da 25 milyondan fazla işletme hesabı bulunuyor. 
• Instagram hesaplarının %90’ı bir işletme hesabını takip ediyor. 
• 200 milyondan fazla kullanıcı her gün en az bir işletme hesabını ziyaret ediyor.
• Alışveriş severlerin %70’i ürün keşfi için Instagram’ı kullanıyor.
• En çok izlenen Instagram hikayelerinin ⅓’ü işletme hesaplarına ait. 
• Aylık ortalama 2 milyon reklam veren bulunuyor. 
• Her ay 130 milyondan fazla kullanıcı ürün hakkında daha fazla bilgi almak için alışveriş postlarına (Instagram Shopping) tıklıyor.

COVID-19 dönemine dair; 

Pandemiye dair farklı araştırmalar bulunuyor. Özellikle pandemi başlangıcıyla birlikte hem Facebook hem Instagram’da post paylaşımları dramatik bir şekilde artış yaşamış. 11 Mart’la biten haftada Instagram’daki etkileşim oranının önceki haftalara göre %14 civarında azalması, karantina sürecinde ise Instagram Live yayınlarında yaşanan patlama da dönemsel olarak verilebilecek bazı örnekler arasında.

Ayrıca yapılan başka bir araştırmaya göre pandemi döneminde Facebook ve Instagram üzerinden verilen reklamlarda, sarılmak ya da el sıkışmak gibi insan teması içeren görsel ve videolarda %27,4 azalma yaşanmış. El yüz yıkama, temizlik ve su içeren reklamlarda ise normal ortalamanın 6 katı kadar artış gözlenmiş. Aslında pandemi döneminde kullanıcı ve marka tarafında görülen normalin dışındaki davranışlar, sosyal medyanın hem kısa sürede oluşan hem de nispeten kısa süren trendler konusundaki hızlı değişkenliğini ortaya koyuyor. 

Instagram Algoritmaları Nasıl Çalışıyor?

Kitlesi her geçen büyüyen bu sosyal ağda, takipçilerle güçlü bir etkileşim kurmak için algoritmanın nasıl çalıştığını anlamak önemli. Keza hepimizin bildiği bilgilerin yanı sıra doğru bilinen yanlışlar da bulunuyor. Instagram algoritması makine öğrenmesi yöntemiyle çalışıyor. Platformun algoritması her gün değişmiyor, ancak biriken verilerin hacmi ve çeşitliliği düşünüldüğünde eklenen yeni davranış paternlerine ve trendlere göre gelecekte değişmeye devam edeceği de kesin. Ayrıca son birkaç ayda sosyal ağa gelen güncellemeler de stratejilerinizi genişletmek için imkan tanıyor.  

Instagram postları için algoritma nasıl çalışıyor?

2016 yılında post akışını paylaşım zamanına göre en güncelden geriye doğru kronolojik olarak göstermeyi sonlandıran Instagram’da, etkileşimin en önemli etkeni uygulanan algoritma oldu. Instagram’ın resmi hesabı @creators’ta yaptığı açıklamaya göre bu uygulamayla bir postun, hesabın takipçileri tarafından görülme oranı %50 artmış durumda. 

Ana sayfanızda hangi postların göründüğünü etkileyen 6 ana faktör bulunuyor.

• İlgi: Makine öğrenmesi teknolojisiyle postların içeriklerini analiz eden Instagram, kullanıcının benzer postlara gösterdiği davranış geçmişine göre neyi sevebileceğini öngörüyor. Akıştaki görünürlük sırasını etkileyen en önemli etkileşim şekilleri ise beğeni, yorum, repost ve videolar için görüntülenme. 

• İlişki: Postu paylaşan kişiyle yakınlığınız, yani ne kadar etkileşim içinde olduğunuz da buradaki faktörler arasında yer alıyor. Postlarını, hatta hikaye ve canlı yayınlarını beğendiğiniz, direkt mesaj bölümünde konuştuğunuz, search sayfasında aradığınız ve gerçek hayatta tanıdığınız kişileri Instagram aileniz ya da arkadaşlarınız olarak kabul ederek onların paylaşımlarını size göstermeye daha yatkın. Tam tersi şekilde de etkileşimde olmadığınız kişiler de ana sayfanızda gözükmemeye başlıyor. 

• Zamanlama: Her ne kadar kronolojik gösterim ortadan kalksa da hala postun ne kadar süre önce atıldığı görünürlüğünü etkiliyor. Daha yakın bir zamanda atılan postun takipçilerinizin akışında görülme ihtimali daha yüksek. Bu yüzden kitlenizin Instagram’da aktif olduğu saatleri yakalamak beğeni ve yorum gibi etkileşimleri artırmak için de önem kazanıyor.

• Sıklık: Instagram’ı ne kadar sık açarsanız, size son ziyaretinizden beri paylaşılan (algoritmanın size uygun gördüğü) en iyi postları gösteriyor. Platformu açma sıklığınız düştüğünde sizin en ilgilenebileceğiniz içerikleri göstererek zamansal akıştan uzaklaşıyor.

• Takip: Ne kadar çok kişiyi takip ederseniz, Instagram o kadar geniş bir hesap havuzu içinden seçim yaparak size post gösteriyor. Yani belirli hesapların postlarını görme olasılığınız düşüyor.

• Kullanım: Instagram’da geçirilen süre de görülen postların çeşitliliğini etkiliyor. Kısa sürede kaldığınızda sizin için seçilen en iyi postları gösteren Instagram, geçirdiğiniz süre arttığında kataloğunun derinlerine inerek sevebileceğinizi düşündüğü daha fazla içerikle karşınıza çıkar. 

Algoritmaya dair diğer detaylar

• Instagram görsel ve video postlarına eşit davranıyor.
• Instagram algoritması bot’larla yapılan sahte beğeni ve yorumları ayırt edebiliyor. 
• Yazılan yorum, uzunluğundan bağımsız olarak etkileşim olarak kabul ediliyor.
• Kişisel ya da ticari tüm hesap türleri eşit muamele görüyor. 
• Post atıldıktan sonraki ilk 30 dakikada gerçekleşen etkileşime göre algoritmanın postu daha üst sıralara çektiğini onaylayan bir kaynak ise bulunmuyor.

Dikkat çeken güncellemeler:

• Temmuz 2020’de gelen güncellemeyle Instagram postlarının altına yapılan yorumlar ‘pin’lenebiliyor; yani en başa tutturulabiliyor. Böylece yorumlarda etkileşim kurarken neyin önemli ve güvenilir olduğuna dayalı mesajınızın altını çizmek de mümkün. 

Instagram hikayeleri için algoritma nasıl çalışıyor?

İlk çıktığı günden beri Instagram’ın gözde özelliklerinden biri olan hikayeler, 2021 yılında da popülerliğini korumaya devam edecek gibi.

Hikaye bölümünde size sürekli başta gözükenler yine en çok etkileşimde olduğunuz hesaplardan ve algoritmanın beğeneceğinizi öngördüğü içeriklerden oluşuyor. Daha önceki hikayelerini izlemiş olsanız dahi, bu hesaplar yeni bir içerik paylaştığında tekrar başa geliyor. 

Dolayısıyla takipçilerinizle etkileşim kurarken paylaştığınız hikayelerin sıklığı da gün içinde görüntülenme şansınızı artırıyor. Hedef kitleniz tarafından daha fazla görüntülenmek ve etkileşim kurmak da yine algoritma tarafından pozitif değerlendirerek bu döngüyü beslemeye devam ediyor. Ayrıca algoritma tarafından takipçilerinize sunduğunuz düzenli içerik olarak değerlendiriliyor.

Dolayısıyla ana sayfa postlarında olduğu gibi hikaye bölümünün de aktif olarak kullanılması ve düzenli içerik paylaşımı yapılması önemli. Paylaşım yaparken etiket ve mümkünse lokasyon eklemek de aramalarda ve keşfet sayfalarında görünme konusunda faydalı olacaktır. Anket, geri sayım ve sorular gibi yeni eklenen özellikleri sürekli takip ederek etiketleri marka kimliğinize uygun kampanyalarla entegre edebilirsiniz. 10.000 takipçinin üzerinde olanların kullanabildiği içeriğe link ekleme özelliği de hem işletmelerin hem de pazarlama çalışmalarında artık önemli bir yer edinmiş durumda. 

Öne çıkan güncellemeler:

• Hikayelere yaptığı güncellemelerle Instagram, kullanıcıların ilgisini ve paylaşım yapma sıklığını her daim canlı tutmak için çalışıyor. Bu yılın öne çıkanları arasında müzik ekleme, pandemi döneminde çıkan ‘Teşekkür Saati’ ve yerel işletmeler için ‘Destek Ol’ gibi etiketler yer alıyor. 
• Instagram artık hikayeleri yalnızca üst menüde değil post aralarında ‘önerilen hikayeler’ olarak da gösteriyor. 
• Ekim 2020 güncellemesiyle arşiv sekmesine girdiğinizde o güne kadar paylaşılan hikayeleri hem takvim hem de lokasyon özelinde görmek mümkün.

IGTV için algoritma nasıl çalışıyor?

2018 yılında hayatımıza giren IGTV, hem Instagram içinden hem de ayrı bir uygulama olarak indirilip kullanılabiliyor. Burada içerikler kullanıcıya ‘Takip ettiğim hesaplar’, ‘Sizin için önerilenler’ ve ‘Popüler videolar’ olmak üzere sunuluyor. Instagram burada da videoları takip ettiğiniz hesaplar ve beğendiğiniz içeriklere göre sıralıyor. Popüler bölümündeki tüm videolar arasında en çok beğeni ve etkileşim alanlar gösteriliyor.

IGTV’ye yüklenen videoların en az 1 dakika uzunluğunda olması gerekiyor. Videolarınızın maksimum uzunluğu ise mobil cihazdan yüklerseniz 15 dakika, Instagram web sitesinden yüklerseniz ise 60 dakika olabiliyor.

Öne çıkan güncellemeler:

• Ekim 2020 güncellemesiyle Instagram Shopping özelliği IGTV’ye ekleniyor. Böylece IGTV’de bir içerik izleyen kullanıcılar ürünün üstüne tıklayarak satıcının yönlendirdiği sayfaya gidebilecek. 
• Eylül 2020 tarihli güncellemeyle Instagram IGTV videolarını sessiz modda izleyenler için otomatik altyazıların ekleneceğini duyurdu. Öncelikle 16 dilde sağlanacak altyazıları görebilmek için hesap ayarlarından altyazı görme seçeneğini açık konuma getirmek gerekiyor.
• Haziran’da çıkan haberlere göre IGTV de platformun reklam alanlarından biri haline gelecek. Bu konuda çalışmalar sürüyor.
• 2019 yılında eklenen özellikle, videoların 1 dakikalık bölümlerini post olarak paylaşmak mümkün olmuştu. 2020 yılındaki güncellemeyle ise canlı yayın videoları da yayın bittiği an IGVT’ye eklenebilir hale geldi. 
• Burada canlı yayınlar ile ilgili birkaç güncellemeye de yer vermek isterim. Ekim sonunda yapılan açıklamaya göre, özellikle pandemi döneminde dramatik bir artış yaşayan canlı yayınların süresi 1 saatten 4 saate çıkarıldı. 
• Canlı yayınların kayıtlarına 30 gün boyunca arşivinizden ulaşmak ve indirmek de mümkün.
• IGTV’ye girdiğinizde artık ‘Canlı-Şimdi’ başlığı altında canlı yayınlar görülebiliyor. 
• Alışveriş özelliğinin canlı yayınlara gelmesi konusunda da çalışmalar sürüyor.

Reels için algoritma nasıl çalışıyor?

Instagram’ın TikTok benzeri videolar hazırlamayı sağlayan Reels özelliğiyle her geçen gün daha fazla içerik üretilmeye başlandı. Buradaki algoritma da yine postlarla benzer bir şekilde ilerliyor.

Reels videolarınızın görünürlüğünü artırmak için yapabileceğiniz ilk şeylerden biri öne çıkmak istediğiniz konu hashtag’lerini kullanmak diyebiliriz. Ayrıca videoları ana sayfa postu olarak da paylaşmayı ihmal etmeyin. 

Kullanıcıları hem üretmeye hem de izlemeye teşvik etmek için yapılan güncellemeyle Reels ikonu ana sayfaya da eklendi - hem de parmaklarınızın gitmeye çok alıştığı bir yerde, eskiden post paylaşma butonun yer aldığı alt menünün tam ortasında. 

Ayrıca, henüz izlemediğiniz hikayeleri size hatırlatan yatay içerik akışına benzer şekilde, Reels videoları da daha çok keşfetmeniz için ana sayfanızdaki post akışlarının arasında karşımıza çıkıyor.

Dikkat çeken güncellemeler

• En başta 15 saniye olan çekim süresi artık 30 saniye seçeneğine sahip.
• Ekim 2020 tarihli güncellemeyle, kullandığınız müzikleri kaydederek daha sonra yeniden ulaşmak, Reels videolarını Direkt Mesaj ile iletmek mümkün hale geldi. Ayrıca müzik dosyalarının arayüzü ‘Gündemdekiler’ ve ‘Senin için önerilenler’ şeklinde özelleştirildi. 
• Alışveriş özelliğinin IGTV’ye olduğu gibi Reels’e de eklenmesi söz konusu.

Keşfet sayfası için algoritma nasıl çalışıyor?

Instagram’daki Keşfet bölümü, yukarıda saydığımız tüm içerik türlerinin bir araya geldiği ve etkileşiminizi artırmak için önemli fırsatlar sunan bir alan. Kendi algoritmasına sahip olan Keşfet sayfası, her kullanıcı için özelleşmiş bir katalog sunarak size en uygun yeni içerikleri göstermeyi amaçlıyor. Buradaki içerik yelpazesi ise ana sayfa gibi takip ettiğiniz hesaplar, etkileşimleriniz, daha önce izlediğiniz hikaye ve IGTV videolarına göre şekilleniyor.

Keşfet sayfasındaki görünürlüğü artırmak için yapabileceğiniz en önemli şey ise marka olarak öne çıkmak istediğiniz güçlü içerikler oluştururken ilgili hashtag’leri kullanarak Instagram’a içeriklerinizi daha kolay kategorilendirmesi konusunda yardımcı olmak. 

Bir hashtag ile yapılan arama sonuçları sayfası da, Instagram algoritmasına göre en çok etkileşim alan postlara göre 'popüler içerikler' ve 'en yeniler' olarak ayrılıyor. Hashtag sonuçları herkeste aynı şekilde gözükürken, Keşfet sayfası yukarıda belirttiğimiz üzere kişiye özel oluşuyor.

Dikkat çeken güncellemeler

• Keşfet sayfasındaki arama deneyimini geliştirmek için harekete geçen Instagram artık bir konuyla ilgili anahtar kelime ya da anahtar kelime grubu yazarak arama yapmaya izin veriyor. Daha önce aramalar sadece hashtag’ler, yer imleri, kullanıcı adları ve profil adları üzerinden yapılabiliyordu. Ayrıca arama çubuğunun altına ‘Başlıca’, ‘Hesaplar’, ‘Etiketler’ ve ‘Yerler’ olmak üzere kategoriler eklendi. 
• Bir süredir bu bölümde içerik keşfetmeyi kolaylaştırmak üzere seyahat, mimari, dekorasyon, sanat, yemek, stil, müzik gibi belirli ilgi alanlarına göre kategoriler bulunuyor
• Ayrıca IGTV ve Mağaza kategorileri de Keşfet sayfasında menüye eklenenler arasında.
• Yapılan son güncellemeye Mağaza sayfasının artık ana sayfa menüsüne yerleştiğini de hatırlatarak, Instagram’ın üreticiler ve e-ticaret yapan markaların aktivitesini artırmaya verdiği önemin ve bu konuyu nasıl önceliklendirdiğinin altını da çizmemiz gerekiyor.  

Diğer 2020 güncellemeleri

Instagram uzun bir süredir markalara daha çok reklam alanı sunmaya ve üreticilerin işletmeleriyle daha çok insana ulaşmasını sağlamaya yönelik çalışmalarını sürdürüyor. Bu kapsamda pandemi döneminde yaşanan önemli gelişmelerden biri de Instagram Shopping yani Alışveriş sayfasının Türkiye’de kullanıma açılması olmuştu. 

Instagram Başkanı Adam Mosseri’nin açıklamaları platformun işletme ve üreticilerin satış yapabilmesine yönelik yeni özellikler üzerinde çalışmaya devam edeceğine işaret ediyor. Yeni güncellemeleri merakla beklerken, 2020’de yapılan ve Instagram pazarlamasında işinize yarayacak birkaç detayı daha paylaşmak istiyorum. 

• Instagram Guides olarak adlandırılan yeni içerik formatıyla üreticilerin ve markaların kürate edebilecekleri blog benzeri postlar paylaşabilmesi amaçlanıyor. Guides ile kullanıcılar; yerler, ürünler ve postlar olmak üzere üç kategoride içerik oluşturarak takipçilerine önerilerde bulunabilecekler. Post bölümü kendi paylaştığınız ya da kaydettiğiniz postları bir araya getirerek seçtiğiniz konu hakkında derlenmiş bir içerik oluşturmanıza imkan veriyor. Product bölümünde Shop’a eklenmiş ürünler kullanılabiliyor. Yerler bölümünde ise lokasyon girilmiş içeriklerle konseptler oluşturmak mümkün. 

• İşletmeler artık profillerine özel bir QR koda sahipler. Profil sayfasındaki menüde bulabileceğiniz QR Kod’unu hem Instagram içinde hem de farklı platformlarda paylaşabiliyorsunuz. Keşfet sayfasına girdiğinizde ise sağ üst köşede çıkan butona basınca açılan kamerayla da karşınıza çıkan kodları tarayabilirsiniz. 

• Facebook Messenger ve Instagram DM birleşiyor. Böylece kullanıcılar tek bir uygulama kullanarak her iki uygulamadaki arkadaşlarına ulaşarak mesajlaşabilecek ve video arama yapabilecek. Bu durum özellikle işletmeler için her iki platformdaki mesajları takip edebilmek için kolaylık sağlamayı amaçlıyor. 

• Platformlar arası momentum sağlamak üzere Instagram, halihazırda yüklenen hikayelerin Facebook hikayelere eklenmesi için de bir seçenek sunuyor. Bugünlerde henüz test aşamasında olan yeni bir özellikle, Instagram’a yüklenen hikayelerin doğrudan Facebook’ta izlenebilmesi planlanıyor.

• Ana sayfa akışında sunulan tüm postlara baktıktan sonra Instagram karşımıza ‘Hepsini Gördün’ uyarısını çıkarıyor. Önceden bu uyarının altında ‘Daha eski gönderileri gör’ ibaresi çıkarken, Eylül 2020’de yapılan güncellemeyle akışınız,  ‘Önerilen Gönderiler’ şeklinde Instagram algoritmasının belirlediği içeriklerle devam ediyor. 

• Bonus: Facebook’un yaptığı bir patent başvurusuna dayandırılan haberlere göre, markalar Instagram postlarının altına link eklemek için ücrete tabi tutulabilirler. Eğer bu özellik hayata geçirilirse, platform açıklamaya bir link eklendiğinde bunu otomatik olarak algılayacak ve pop-up çıkararak linki aktive etmek üzere ödeme talep edecek.

Bu içerik, Zeo'nun Marketing Executive pozisyonunda görev alan Deniz Çınar tarafından oluşturulmuştur.