Breadcrumb & SEO: Bilmeniz Gereken Her Şey

Bu içerik konuk yazarımız Öykü Elitez tarafından yazılmıştır. Kullanıcıların web sitenizde gezinirken yollarını kaybetmemelerini sağlamanın en güzel yolu, “breadcrumb”, yani bire bir Türkçe anlamıyla “ekmek kırıntısı” kullanmak. İsmini Hansel ile Gretel’in ünlü masalından alan bu navigasyon sistemi, ziyaretçilerin adımlarını takip ederek geçtikleri yolları işaretlemelerini, istedikleri zaman bir üst kategoriye veya önceden ziyaret ettikleri sayfalara geri dönebilmelerini kolaylaştırıyor. Bu navigasyon sisteminin kullanıcı deneyimi ve SEO üzerindeki etkisi ise epey tartışılan bir konu. Breadcrumb kullanımının faydalarından zorluklarına, sık yapılan hatalardan Google’ın konuyla ilgili güncellemelerine kadar her şeyi ele aldığımız bu rehberle kafanızdaki tüm soru işaretlerini gidermeyi amaçladık.

TAM OLARAK NEDİR BU “BREADCRUMB”?

Breadcrumb, Türkçe adıyla “sayfa işaretleri yolu”, kullanıcıların ve arama motoru botlarının sitemizde yer alan hiyerarşiyi anlamasına ve bu yapı çerçevesinde hareket etmesine yardımcı olan bağlantılar kümesine verilen isimdir. Alt kategorilerden oluşan bir sitenin daha hızlı gezilebilmesini sağlayan bir sistemdir. Kullanılabilirliğin kolaylaştırılması açısından hem ziyaretçilere site içi gezinmede hem de Google botlarına crawl aşamasında kolaylık sağlar. Bu yapıya örnek olarak, sayfalarda menü bar (ana navigasyon sistemi) ile içerik arasında kalan alanda, sol tarafta, küçük puntolarla ve yer kaplamayacak şekilde konumlandırılmış güzel bir breadcrumb kullanan Design Collectors verilebilir: Elbette breadcrumb yapısı da birden farklı biçimde kurgulanabilir, web sitenizin ve ziyaretçilerinin ihtiyaçlarına bağlı olarak özelleştirilebilir. Temelde, üç farklı breadcrumb türünden bahsedebiliriz.

Location Breadcrumb

En sık kullanılan breadcrumb türü olan location-based breadcrumb, kullanıcının bulunduğu sayfanın, site hiyerarşisi içindeki konumunu temel alır. Design Collectors örneğinde olduğu gibi, ziyaretçi söz konusu sayfaya hangi yoldan ulaşmış olursa olsun, karşılaşacağı breadcrumb yapısı aynı olacaktır. Bu yapı, kullanıcıların dilerlerse direkt olarak üst kategorilere, hatta ana sayfaya dönebilmelerini kolaylaştırdığı gibi, web sitesinin tam olarak hangi noktasında olduklarını da anlamalarına yardımcı olmaktadır.

Attribute Breadcrumb

Location breadcrumb’dan farklı olarak, bu breadcrumb türü, kullanıcının geçtiği sayfaların title etiketlerini değil, niteliklerini listeler; dolayısıyla kullanıcıya site içindeki konumunu göstermez, çünkü bu sitelerde aynı ürüne ulaşmanın birden fazla yolu olabilir. Dolayısıyla bu breadcrumb türü kullanıcıya site içindeki konumunu değil, geçtiği sayfaların niteliklerini, yani o sayfalara ulaşmak için kullanılan filtreleri gösterir.  Çoğunlukla e-ticaret sitelerinde kullanılan bu yapıya örnek olarak Cars.com verilebilir.

Path Breadcrumb

“Ekmek kırıntısı” anlamını tam olarak karşılayan path breadcrumb ise tam olarak kullanıcının takip ettiği yolu işaretlemekte ve dinamik bir biçimde oluşturulmaktadır. Ancak web üzerindeki çoğu sayfaya birden fazla yoldan ulaşmak elbette mümkündür, dolayısıyla bu kadar dinamik bir yapı, duplicate sorununa yol açacağından önerilmemektedir. Benzer şekilde, web sitesine dışarıdan bir link ile ulaşan kullanıcılar bu breadcrumb ile üst kategorilere dönerek tam aradıkları sayfalara kısa yoldan ulaşamayacakları için kullanıcı deneyimine olumlu bir etkisi olmayacaktır. Zira bu yapı, tarayıcıların “Geri” butonundan farklı bir işleve sahip değildir. Bizim önerimiz, web sitenizde önceliği location breadcrumb seçeneğine vermeniz. Ancak kategori ve sayfa sayısı yüksek olan, aynı zamanda bu kategorilerde filtreleme seçenekleri de bulunan web siteleri için, location breadcrumb ve attribute breadcrumb kurgularının birleştirilmesi, böylece yarı dinamik bir yapının oluşturulması bir hayli faydalı olabilmektedir. Bunu yapmanın en kolay yolu, aktif filtrelerin de dinamik bir biçimde location breadcrumb linklerinin sonuna eklenmesidir. Esas kategori sayfaları location-based, filtreler ise attribution-based olarak kurgulandığında, kullanıcılar hem aktif filtreleri hem de üst kategorileri tek bir yerde görebilmektedirler. Bu kullanıma örnek olarak O.co verilebilir.

NEDEN BREADCRUMB KULLANMALIYIM?

Breadcrumb kullanımı, hem kullanıcı deneyimine olumlu etkisi aracılığıyla hem de direkt olarak SEO performansına fayda sağlamaktadır. Artık Google’ın her algoritma güncellemesinde kullanıcı deneyimini mükemmele daha yakın bir biçimde ölçümlemeyi hedeflediğini, SEO ile uzaktan da olsa ilgilenen herkes biliyor. Dolayısıyla iyi bir SEO performansı göstermek isteyen web siteleri, kullanıcıların minimum çaba ile maksimum faydaya ulaşacağı bir navigasyon sistemi kurgulamalı. Web sitesinin ana navigasyon sistemi ne kadar kullanışlı olursa olsun, destekleyici bir unsur olarak breadcrumb, kullanıcıya ilave bir fayda sağlamak üzere kurgulanmaktadır.

Breadcrumb Kullanımının Kullanıcı Deneyimine Etkisi

Web sitenizin ve ziyaretçilerin ihtiyaçlarına göre kurgulanmış bir breadcrumb yapısı, kullanıcıların sunduğunuz içerikten maksimum faydayı sağlamasını kolaylaştırabilir. Kullanıcı deneyimi ise bounce rate gibi olumsuz faktörleri minimize ederek dolaylı yoldan SEO performansını etkilemektedir. Bu yapının ziyaretçilerin kullanıcı deneyimi üzerindeki etkilerini şu şekilde sıralayabiliriz:

• Ziyaretçilerin web sitenizin düzenini daha iyi anlamasını sağlar, bir üst kategoriye dönmeleri veya benzer sayfalar arasında gezinmeleri kolaylaşır,
• Kullanıcıların sayfalar arasında gezinme hızını artırır,
• Az yer kapladıkları için, bu yapıdan faydalanmamayı tercih eden kullanıcıları rahatsız etme ihtimali yoktur,
• Anlaşılması kolaydır, kullanıcılar bu sistemi kullanmakta zorlanmazlar,
• Web sitenizi tanımadan dışarıdan bir link ile gelen ziyaretçiler, bu yapı sayesinde sayfalar arasında kolayca gezinebilir.

Breadcrumb Kulanımının SEO Performansına Etkisi

Kullanıcı deneyimi aracılığıyla sağlanan dolaylı etki dışında, breadcrumb yapısının SEO performansına direkt etkisi de olabilir; zira bu yapı, yalnızca kullanıcıların değil, arama motoru botlarının da işini kolaylaştırmaktadır.

• Web sitesinde yer alan sayfalara, alt level’lardan gelen breadcrumb linkleri sayesinde, site içi linkler kazandırılır. Bu, arama motoru botlarının site içi hiyerarşiyi ve sayfaların değerlerini daha iyi anlamalarını sağlar,
• Breadcrumb yapısında kullanılan anchor text’ler, hedeflenen anahtar kelimeleri içererek arama motoru botlarına sayfaların içeriği hakkında bilgi verir,
• Schema entegrasyonu ile arama motoru botlarına bu linklerin breadcrumb linki olduğu bilgisi iletilebilir.

NELERE DİKKAT ETMELİYİM?

Breadcrumb linklerinin kullanımı, yukarıda açıkladığımız faydaları sağlayabilir, ancak faydadan ziyade zarar getirmemesi için dikkat edilmesi gereken noktaları da göz ardı etmemek gerek. Web sitesinin kurgusuna en uygun breadcrumb yapısı seçildikten sonra, bu yapıyı en iyi şekilde oluşturmaya özen göstermek gereklidir.

• Breadcrumb linklerini, yalnızca kullanıcıya fayda sağlayacak ise tercih etmek faydalı olacaktır. SEO performansına etkisi, ilave bir faydadır. Ancak arama motoru optimizasyonunun her alanında olduğu gibi, bu konuda da esas amaç kullanıcıya fayda sağlamak olmalıdır.
• Breadcrumb linkleri, üst menü ile sayfa içeriği arasındaki alanda, çok yer kaplamayacak ve diğer içeriklerden daha fazla dikkat çekmeyecek şekilde oluşturulmalıdır.
• Breadcrumb linklerinin ana navigasyon sisteminin yerini tutmayacağı göz ardı edilmemelidir. Kullanıcıların site içinde gezebileceği tek sistem bu olmamalıdır.
• Breadcrumb yapısı kullanılacaksa her sayfada kullanılmalıdır. Bazı kategorilerde mevcut olup bazılarında olmaması, kullanıcıların kafalarının karışmasına, dolayısıyla kolaylıktan çok zorluk yaşamalarına sebep olabilir.
• Bu linkler, bulunulan sayfanın üst kategorilerine doğru ilerlemeli, anasayfaya kadar devam etmelidir.
• Bulunulan sayfaya link verilmemelidir.
• Bilhassa path ve attribute based breadcrumb kullanımında, ortaya çıkabilecek duplicate sayfa sorununa dikkat edilmeli, gerekli önlemler alınmalıdır.
• Breadcrumb linklerinde kullanılan anchor text’ler özenle oluşturulmalı, anahtar kelime hedeflemesine uygun biçimde kurgulanmalıdır.
• Breadcrumb içinde kullanılan linklerin link olduğu görsel olarak belli edilmeli, tıklanabilir olduğu anlaşılmalıdır.

SCHEMA ENTEGRASYONU

Site içindeki breadcrumb yapısına benzer bir görüntüyü, Google arama sonuçlarında da sunmak mümkün. Bunun için mikro veriler, RDFa veya JSON-LD işaretlemelerini kullanarak breadcrumb linklerinin özelliklerini Google’a iletmek yeterli. Böylece arama sonuçlarında listelenen sayfalar, URL yapılarıyla değil, breadcrumb linkleri ile, yani rich snippet şeklinde görünecektir. Schema entegrasyonu kullanmadığımız durumda ise alışkın olduğumuz URL yapısı karşımıza çıkmaktadır.

Bu noktada, aranan anahtar kelimenin URL’de bold olarak yazılmasının kullanıcıları sayfayı ziyaret etmeye teşvik ettiğini savunan çalışmaların var olduğunu da göz önünde bulundurmak gereklidir. Bu durumda breadcrumb yapısının rich snippet olarak kullanıcıyı karşılaması ile anahtar kelimenin bold olarak görünmesi arasında bir tercih yapılması gerekmektedir.

Dolayısıyla breadcrumb özelliklerinin mikro veriler, RDFa veya mikroformat aracılığıyla sunulmasının Google’a, sunulmamasının ise kullanıcı deneyimine ve CTR’a (click-through rate) yönelik bir tercih olduğu söylenebilir. Bu, URL yapısı mümkün olduğunca temiz ve kısa kurgulanmış web siteleri için zor bir tercih olabilir, ancak web sitenizin parametrelerle dolu ve uzun bir URL yapısı varsa sitenizi arama sonuçlarında breadcrumb ile göstermek daha akıllıca olabilir. Breadcrumb ve schema arasındaki bu bağlantıyı kurmanın üç farklı yolu mevcut: Mikro veriler, RDFa ve JSON-LD. Bu üç seçenek arasından Google’ın tercih ettiği, dolayısıyla bizim de önerdiğimiz JSON-LD dilini kullanmak.

GOOGLE VE BREADCRUMB

Google, sayısı her geçen gün artmakta olan algoritma güncellemeleriyle web sitelerinden beklentilerine dair mesajlar iletmektedir. Web sitesinin arama sonucu sayfalarında iyi bir performans göstermesini isteyen tüm internet kullanıcıları, bu yeniliklere ayak uydurmak için elinden geleni yapmaktadır. Breadcrumb linklerinin gitgide önem kazandığı ve ilerleyen zamanlarda da bu önemini koruyacağı da Google’ın bu konuda getirdiği yeniliklerden kolayca anlaşılmaktadır.

16 Nisan 2015 tarihinde uygulamaya geçirilen güncellemenin sonucu olarak, mobil kullanıcılar, arama sonuçlarında sitenin URL yapısı yerine breadcrumb benzeri bir işaret sistemi ile karşılaşmaya başladı. Yani Schema entegrasyonunu yapmadığımız durumda bile, web sitemiz mobil arama sonuçlarında bu şekilde görünebiliyor. Mobil kullanıcılar bu tarihten önce soldaki görüntüyle karşılaşırken, artık sağdaki gibi bir arama sonucu sayfası görüyorlar.

Ancak domain adı yerine web sitesinin isminin görüntülenmesi, şimdilik yalnızca ABD’den yapılan aramalar için geçerli. Google’ın şimdilik yalnızca mobil kullanıcılar için sağladığı bu yeniliğin yakın gelecekte masaüstü kullanıcıları için de geçerli olabileceğini varsaymak çok yanlış olmayabilir. Dolayısıyla bu tür güncellemelere her daim hazırlıklı olmakta fayda var.