SWOT Analizi, bir projenin, sürecin, yöntemin veya bir şirketin güçlü ve zayıf yanlarının, tehditlerin ve fırsatların belirlenmesinde kullanılan temel bir stratejik planlama tekniğidir. SWOT, tanımı gereği, büyüme üzerinde en büyük potansiyel etkiye sahip öğeleri veya en tehlikeli tehditleri belirlemeye yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Bu analiz; SEO çalışmalarımızda ve planlamamızda, iç ve dış çevreye göre nerede konumlandığımızı anlamlandırabileceğimiz veya “nereye gittiğimizi” görebileceğimiz güçlü ve yaratıcı bir yaklaşım sunar.

Bir SWOT analizinin birincil amacı, kuruluşların bir iş kararı verirken veya planlama yaparken tüm faktörler hakkında tam bir farkındalık geliştirmelerine yardımcı olmaktır. SEO stratejilerinizi oluştururken orta ve uzun vadede nelere odaklanacağınızın bir listesini çıkarabilirsiniz.

SWOT Analizi, tekniğin incelediği dört bileşenin kısaltmasıdır:

Güçlü Yönler (Strengths): Projenin güçlü yanları, rekabette avantaj sağlayan iç faktörler.
Zayıf yönler (Weaknesses): Projeyi diğerlerine göre dezavantajlı duruma getiren iç faktörler. 
Fırsatlar (Opportunities): Projenin kendi avantajına kullanabileceği dış çevredeki faktörler.
Tehditler (Threats): Dış çevrede proje için sorun yaratabilecek faktörler.

Peki, SWOT Analizi Nasıl Yapılır? Aşağıda sizler için doğru SWOT çıkarmanın yollarından bahsettik.

Güçlü Yönlerin Belirlenmesi

Güçlü yönlerinizi belirleme süreci diğer başlıklara göre daha kolay bir adımdır. Bu sebeple genellikle güçlü yönlerinizi belirlemek ile başlamanızı öneririz. Bu faktörleri, halihazırda iyi olduğunuz, rakipleri için birer tehdit haline geldiğiniz ve elinizde tutmaya devam etmeniz gereken faktörler olarak düşünebilirsiniz.

Özellikle Google tarafından bir otoriter bir web sitesi olarak kabul edilmek zordur ve zaman alır. Bu sebeple halihazırda sahip olduklarınızın üzerine inşa etmek çok daha mantıklı bir yoldur.

Güçlü Yanlar Nasıl Tespit Edilir?

Her analizde olduğu gibi güçlü yanlarınızın da verilere dayalı olması, ileride oluşabilecek sorunların veya karışıklıkların önüne geçecektir. Her proje için sorulması gereken sorular farklı olacaktır ancak güçlü yanlarınızı bulmanız için kendinize sorabileceğiniz bazı sorular şunlar olabilir;

  • Şu anda hangi anahtar kelimeler için iyi bir sıralamaya sahipsiniz?
  • Sıralandığım 0-20 pozisyonlarındaki anahtar kelimeler nedir?
  • Hangi içerikleriniz iyi bir sıralamaya sahip? Sizce neden?
  • Hangi içerik türü (görsel, video, makale vb.) hedefiniz (satış, trafik, dönüşüm vb.) için daha uygun ve başarılı?
  • En iyi bağlantılarınız hangileridir?
  • Rakiplerden sizi ayıran en önemli rekabet avantajınız nedir?

Zayıf Yönlerin Belirlenmesi

Projenizde sizi hedefinize ulaşmanızda zorlayan iç faktörlerdir. Rekabet gereği rakiplerinizin sizin zayıf yönlerinize odaklanacağını düşünürseniz, geliştirmeniz gereken unsurların belirlenmesi ve iyileştirilmesi aynı zamanda sizin için bir fırsattır. Zayıf yönler belirlenirken yalnızca rakiplere karşı zayıf kalan faktörler değil, aynı zamanda kendi projeniz içinde de karşılaştırıldığında zayıf kalan yönlerinizi düşünmelisiniz.

Zayıf Yönler Nasıl Tespit Edilir?

Zayıf kalan unsurların belirlenmesi, insanın doğası gereği en çok zorlanılan kategoridir. Genellikle kabullenilen veya görmezden gelinen maddeleri burada açığa çıkarmalısınız. Sizlere yardımcı olabilecek, zayıf yönlerinizi belirlerken kendinize sorabileceğiniz bazı sorular;

  • Hangi alanların veya sayfaların iyileştirilmesi gerekiyor?
  • Rakipleriniz neyi sizden daha iyi yapıyor? (Marka bilinirliği, teknik SEO çalışmaları, backlink çalışması vb.) 
  • Neyi istiyor ama teknik açıdan yapamıyorsunuz? Bunun çözümü ne olabilir?
  • Hangi anahtar kelimelerde sayfalarınız arama motorunda 3. sayfada veya daha gerilerde yer alıyor?
  • Şu anda hangi içeriğiniz az trafik çekiyor veya hiç trafik çekmiyor?
  • Rakiplerinizin sıralandığı ancak sizin sıralanmadığınız anahtar kelimeler nelerdir?
  • SEO hedeflerinize ulaşmak için gereken teknik bilgiye ve bütçeye sahip misiniz?

Fırsatların Belirlenmesi

Fırsatlar, özetle dış çevrede keşfettiğiniz; doldurabileceğiniz boşluklar, gelişebileceğiniz alanlar ve bir fark yaratabileceğiniz konulardır.

Fırsatlar Nasıl Tespit Edilir?

Sizin için fırsata dönüşebilecek durumları periyodik olarak zaman ayırıp araştırmak, sektörel değişimleri takip etmek, rakiplerinizi izlemek, hedef kitlenizi dinlemek gerekir. Her ne kadar oldukça soyut bir konu olsa da kendinize sorabileceğiniz bazı yol gösterici sorular şu şekilde olabilir;

  • Hedef kitlemin ihtiyaçları veya istekleri neler?  
  • Hedef kitlemin web siteme ulaştıktan sonra ne yapmasını istiyorum?
  • İhtiyaç duyduklarını bulmak için siteme gelen yeni ziyaretçilerin yolu ne kadar açık?
  • Hangi yeni ürünleri veya hizmetleri sunmayı keşfedebilirim?
  • Hangi içeriklerimi iyileştirebilirim? Web siteme hangi içerikler ekleyebilirim?
  • Hangi zayıf noktalara daha fazla odaklanmalıyım?
  • Sunabileceğimiz yeni ürün veya hizmetler var mı?

Tehditlerin Belirlenmesi

Tehdit unsurları düşünülürken en sık yapılan hata yalnızca rakiplerin incelenmesi oluyor. Ancak rakiplerinizin güçlü yönleri dışında kullanıcı alışkanlıklarının değişmesi, arama motoru güncellemeleri, ikame ürün veya hizmetlerin artması gibi hem sizin hem de rakipleriniz için de tehdit olabilecek tüm faktörleri düşünmelisiniz. Tehditler kategorisine yazdığınız her bir madde için çözüm üretmelisiniz.

Tehditler Nasıl Tespit Edilir?

Tehditleri belirlemenin en önemli amacı proaktif çözümler üretmek ve bunları fırsata çevirmektir. Analizinizde tehditleri belirlemek için kendinize sorabileceğiniz bazı sorular şu şekilde olabilir;

  • Rakiplerimin benden iyi olduğu noktalar neler?
  • Pazara yeni rakipler ne sıklıkla giriyor?
  • Sektörel bir değişim var mı? Bir değişim bekleniyor mu? Bu değişim bizi nasıl etkileyecek?
  • Arama motoru güncellemelerinden olumsuz etkileniyor muyum? Etkileniyorsam ne gibi değişiklikler yapmalıyım?
  • En büyük rakiplerim hangi sayfalar ve benim zayıf olduğum noktalarda onlar hangi yönlerden güçlü?
  • Projeyi bir bütün olarak etkileyebilecek herhangi bir güncel olay var mı? Varsa neler yapabilirim?
  • Sektörümüzde değişen veya yenilenen faktörler neler?

TOWS Matrisi: Eşleştirme ve Dönüştürme 

Belirlediğiniz tüm faktörler ve bu konularda önceliklendirerek çıkardığınız orta-uzun vadeli planlarınızın/ çözümlerinizin yanısıra SWOT kullanmanın diğer bir faydası ise bir TOWS analizi yapabilmektir. SWOT analizinin bir uzantısı olan TOWS Matrisi ile iç ve dış faktörleri eşleştirerek farklı bakış açıları kazanabilirsiniz. Güçlü yönleri fırsatlarla eşleştirerek rekabet avantajı bulabilir, zayıflıkları ve tehditleri güçlü yönlere veya fırsatlara dönüştürebilirsiniz.

TOWS Matrisi mevcut durumda yaşanılan ve karşı karşıya olduğunuz stratejik seçimleri daha iyi anlamanızı sağlar.

WT stratejisi: Dış tehditler ve iç zayıflıklar ile karşı karşıya kalındığında, hem zayıflıklar hem de tehditler nasıl en aza indirilir? Diğer bir deyişle zayıf yönlerinizi nasıl en aza indirebilir ve tehditlerden nasıl korunabilirsiniz?

WO stratejisi: Dış fırsatlar ve iç zayıflıklar ile karşı karşıya kalındığında, zayıflıklar nasıl en aza indirilir ve fırsatlar nasıl en üst düzeye çıkarılır? Diğer bir deyişle; yaşadığınız zayıflıkların üstesinden gelmek için fırsatlarınızı nasıl kullanabilirsiniz?

ST stratejisi: Dış tehditler ve iç güçlerle karşı karşıya kalındığında, tehditler nasıl en aza indirilir ve güçlü yönler nasıl en üst düzeye çıkarılır? Diğer bir ifadeyle; gerçek ve potansiyel tehditlerden kaçınmak için güçlü yönlerinizden nasıl yararlanabilirsiniz?

SO stratejisi: Dış fırsatlar ve iç güçlerle karşı karşıya kalındığında, hem fırsatlar hem de güçlü yönler nasıl maksimize edilir? Başka bir ifadeyle; Bu fırsatlardan yararlanmak için güçlü yönlerinizi nasıl kullanabilirsiniz?

Belirlediğiniz tüm seçenekler, stratejik alternatiflerinizdir.

Peki Elde Ettiğiniz Bu bilgilerle Neler Yapabilirsiniz?

Herhangi bir yeni stratejiye karar vermeden önce kuruluşunuzun mevcut konumunu değerlendirmek için bir SWOT Analizi kullanın. Neyin iyi çalıştığını ve neyin iyi olmadığını öğrenin. Kendinize nereye gitmek istediğinizi, oraya nasıl gidebileceğinizi ve yolunuza neyin çıkabileceğini sorun.

SWOT'un dört yönünü de inceledikten sonra, güçlü yönlerinizi geliştirmek, zayıf alanlarınızı güçlendirmek, tüm tehditleri karşı çözümler üretmek ve her fırsattan yararlanmak isteyeceksiniz. Aslında, muhtemelen uzun bir potansiyel eylemler listesiyle karşı karşıya kalacaksınız. Matrisinizin 4 kategorisi arasındaki potansiyel bağlantıları arayın. Örneğin, daha fazla fırsat yaratmak için bazı güçlü yönlerinizi kullanabilir misiniz? Ve bazı zayıf yönlerinizi ortadan kaldırarak daha fazla fırsat elde edilebilir mi?

Son olarak, zamanınızı, çalışmalarınızı ve bütçenizi en önemli ve etkili olanlara odaklayabilmeniz için fikirlerinizi budamayı ve önceliklendirmeyi deneyimleyeceksiniz. Karşılaştırmalarınızı daha net hale getirmek için her noktayı belirginleştirin. Örneğin, "Daha fazla trafik elde etme" yerine yalnızca "X sayfası için site içi optimizasyon ve backlink çalışması" gibi kesin, doğrulanabilir ifadeleri kabul edin. Bulunduğunuz sektörün dinamiğine göre, belirli aralıklarla analizinizi tekrarlamayı ve değişimleri takip etmeyi unutmayın.