CDN Nedir, Ne İşe Yarar?
Site hızı, Google’ın web sitelerini değerlendirirken dikkate aldığı en önemli sıralama faktörlerinden biridir. İnternet kullanıcılarının fazlasıyla sabırsız oluşu ve geç yüklenen siteleri hemen terk etmeleri günümüz dijital pazarlama dünyasının en bilinen gerçeğidir. Bu nedenden dolayı günümüzde tüm web sitesi sahipleri site hızı performansını artıracak tüm teknik geliştirmeleri en eksiksiz şekilde uygulamak istemektedir. CDN kullanımı da, site hızını artırmaya yönelik yapılan en önemli teknik geliştirmelerden biridir.
CDN Nedir?
CDN, “Content Delivery Network” kelimelerinin baş harflerinden oluşmaktadır. Türkçeye “İçerik Dağıtım Ağı” olarak çevrilmektedir. CDN, bir internet sitesine ait içeriklerin en hızlı şekilde teslim edilmesini sağlamak amacıyla, birlikte çalışan, coğrafi olarak farklı konumlara dağıtılmış bir sunucu kümesidir. Daha kısa tanım ile CDN, global sunucu topluluğudur. CDN, coğrafi olarak dağıtılmış bir sistem olsa da birlikte çalışan sunuculardan oluşmaktadır. En temel amacı kullanıcılara internet içeriğini hızlı ulaştırmaktır. CDN’in en önemli ikinci amacı da web sitelerini DDOS vb. zararlı saldırılara karşı korumaktır.
CDN Nasıl Çalışır?
İçerik Dağıtım Ağı sistemi yani CDN içerisinde bir web sitesine ait veriler sadece ana sunucuda değil CDN ağında yer alan tüm yerel sunucularda barındırılır. Dünyanın herhangi bir yerinden bir kullanıcı web sitesini ziyaret etmek istediğinde, web sitesine ait tüm statik veriler (JS, CSS, Görseller …) ana sunucudan değil, o kullanıcıya en yakın sunucudan sunulmaktadır. Verilerin en yakın sunucudan yüklenmesi ile birlikte web sitesinin, dünyanın her yerinden hızlı yüklenebilmesi sağlanmaktadır.
Peki sistem en yakın sunucuyu nasıl tespit ediyor;
Bu sistem, web sitesini ziyaret eden kullanıcının DNS adresine bakarak ona en yakın uzaklıktaki CDN sunucusunu tespit etmektedir.
“Özetle CDN, internet sitesi verilerinin son kullanıcıya en yakın noktadan servis edilmesi prensibi ile çalışmaktadır.”
CDN sahip olduğu (web sitesine ait) tüm verileri, o web sitesinin asıl (origin) sunucusundan çekmektedir. CDN çektiği verileri önbelleğine alır (cache’ler) ve bir internet kullanıcısı o verileri talep ettiğinde önbelleğine aldığı verileri internet kullanıcısına sunar. Bu önbellekleme süresi dilendiği gibi ayarlanabilir ve önbellekleme süresi bittiğinde origin sunucuya yapılan yeni bir istek ile birlikte taze veriler çekilmektedir.
CDN Ne İşe Yaramaktadır?
Site Hızını Artırır
CDN’in tercih edilmesinin bir numaralı nedeni hız artışına katkıda bulunmasıdır. CDN bunu kullanıcılara en yakın konumdan dosya göndererek sağlamaktadır. Verinin en yakın konumdan gönderilmesi ile birlikte indirme hızı ve gecikme süresinde (latency) olumlu yükselişler yaşanacaktır.
Örnek üzerinden ilerlemek gerekirse, Türkiye - Kastamonu’dan sunucusu Kanada’da bulunan bir web sitesine giriş yapmak istediniz. Kastamonu ve Kanada arasındaki mesafeyi göz önüne alırsak sunucu ve istemci arasındaki veri alışverişi biraz zaman alacaktır. Oysaki web sitesi, İstanbul’da sunucu barındıran bir CDN kullansaydı Kastamonu’dan siteye giriş yapmak isteyen kullanıcı veriyi İstanbul’dan alacaktı.
Günümüzde hosting platformlarının VPS Server’lar gibi çok güçlü ve özel sunucu çözümleri bulunmaktadır. Bu çözümler çok yüksek CPU, Ram ve Disk alanı gibi özellikler sunmaktadır. Bu tip sunuculara sahip internet sitesi sahipleri CDN’e ihtiyaç duymadıklarını düşünebilirler. Ancak CDN’in fark yarattığı nokta veriyi en yakın konumdan sunmak olduğu için CDN, tercih edilmesi gereken bir özelliktir.
Güvenliği Arttırır
CDN hizmetini kullanabiliyor olmamız için DNS’lerinizi CDN hizmeti üzerine almalısınız. Bu da bundan sonra karşılaşacağımız DDOS saldırılarına karşı CDN’in koruma sağlayacağı anlamına geliyor. İyi CDN servislerinin hemen hemen hepsi DDOS saldırılarına karşı üstün güvenlikli teknolojilere sahiptir. Ayrıca CDN hizmetleri güvenlik sertifikalarında düzenli olarak iyileştirmeler ve geliştirmeler yapmaktadırlar.
Ana Sunucunun Yükünü Azaltır
CDN kullanmak sizi bir çok ek maliyetten de kurtarabilir. Bu maliyetlerden biri de bant genişliğidir. Web sitemize gelen yoğun trafik sonucu ana sunucumuzun band genişliği bu trafiği kaldıramayabilir ve burada daha büyük band genişliği ihtiyacı doğabilir. CDN kullanmak bu tür problemlerin de önüne geçmektedir.
Trafik Yoğunluğunun Yönetilmesini Sağlar
E-ticaret siteleri black friday gibi özel günlerde büyük kampanyalar yapmakta ve bu özel günlerde web sitesi trafiği olağan rakamların katbe kat üstüne çıkmaktadır. Böyle dönemsel trafik artış zamanlarında CDN ile, gelen trafiği farklı sunuculara dağıtma imkanına sahip olabilirsiniz. Bu trafik dağıtma işlemine Load Balancing denmektedir. Load Balancing ile her türlü çökme, yavaşlama ve sunucuya fazla yüklenme risklerini ortadan kaldırabilirsiniz.
CloudFlare’a ait bu grafikte CDN hizmetinin web sitenizi nasıl koruduğu gösterilmektedir.
CDN Hangi Tür Dosyaları Barındırmak İçin Kullanılır?
CDN genellikle çok büyük e-ticaret siteleri ve haber siteleri tarafından görsel ve video barındırmak için kullanılmaktadır. Ancak CDN sadece görsel barındırmak için değil JS, CSS, PDF, Metin, Medya Dosyaları, Font Dosyası, Belgeler, Uygulamalar gibi tüm statik dokümanlarınızı bulundurabileceğiniz harici sunuculardır.
Hangi Siteler CDN Kullanılmalıdır?
İçerik dağıtım ağı, büyük veya küçük ölçekli tüm web siteleri tarafından tercih edilebilir. Ancak genelde çok fazla içerik barındıran, global trafiği yüksek ve büyük hacimli siteler tarafından tercih edilmektedir.
Elbetteki CDN kullanan tüm siteler CDN kullanmanın faydalarını görecektir. Ancak küçük bir coğrafi bölgeye hitap eden ve az trafik elde eden bir web sitesi, CDN’nin faydalarını ölçümlerken, kullanmak ile kullanmamak arasında büyük farklar göremeyecektir.
CDN hizmeti, e-ticaret, haber, oyun, video gibi amaçlara hizmet eden internet siteleri için olmazsa olmaz durumdadır. Ayrıca finans kurumları ve devlet kurumları gibi güvenliğin en üst seviyede olmak zorunda olduğu siteler de CDN’in güvenlik nimetlerinden yararlanmaktadırlar.
Tercih Edebileceğiniz 3 Ücretsiz CDN Servisi
CDN hizmeti ücretleri web sitenizin elde ettiği trafiğin büyüklüğüne, hizmet verdiğiniz sektöre ve barındırmak istediğiniz dosya türüne göre farklılıklar göstermektedir.
Biz ise bu blog yazımızda, CDN’i test etmek isteyen küçük ve büyük ölçekli web siteler için ücretsiz CDN hizmeti sunan 3 servis sağlayıcısını sizlere sunmak istedik.
CloudFlare
2009 yılında Amerika’da kurulan CloudFlare, CDN kullanımı için en çok tercih edilen firmaların başında yer almaktadır. 100’den fazla ülkede 200’ün üzerinde sunucu barındıran CloudFlare’in ücretsiz sunduğu SSL, CDN, Temel Güvenlik Koruması ve WordPress Cache eklentileri ile entegre çalışabilme özellikleri, en çok tercih edilme sebeplerinin başında gelmektedir. CloudFlare, İstanbul’da da bir adet veri merkezi bulundurmaktadır.
CloudFlare kendini “Basit bir CDN servisinden çok daha fazlası” şeklinde tanımlıyor. CloudFlare ücretsiz CDN ve SSL hizmetlerinin yanında üstün güvenlik teknolojileri sunarak web sitenizi zarara uğratacak tehditlere ve kötü amaçlı botlara karşı güvenlik duvarı oluşturuyor.
Incapsula
Ücretsiz CDN hizmeti denince akla ilk gelen bulut tabanlı güvenlik sağlayacılardan biri olan Incapsula, Imperva tarafından geliştirilmiştir. Ücretsiz CDN planı blog sahipleri için uygundur. Ücretsiz özelliği ile birlikte spam botlara ve spam yorumlara karşı koruma ve CAPTCHA güvenliği hizmetlerini de kullanabilirsiniz.
Incapsula’nın ücretsiz versiyonu ile birlikte önbellekleme, sıkıştırma ve resim optimizasyonu özelliklerinde de faydalanabilirsiniz.
Photon (jetpack)
Photon aslında tam olarak bir CDN değil bir Jetpack modülüdür. Eğer WordPress kullanıyorsanız ve fazla görsel kullanıyorsanız Photon tam da size göre. Jetpack’in Photon modülünü kullanarak fotoğraflarınızın daha hızlı yüklenmesini sağlayabilir ve bant genişliğinizi rahatlatabilirsiniz.
Photon’u kullanabilmek için yapmanız gereken Jetpack eklentisini kurmanız ve Photon modülünü aktif etmenizdir.
Özet
Site hızının en önemli SEO faktörlerinden biri olduğu günümüzde bir CDN servis sağlayıcı ile çalışarak sitenizi hızlandırabilir ve böylelikle kullanıcı deneyimini arttırarak sitenizi kullanıcılar için daha çekici hale getirebilirsiniz.
Site hızına ek olarak CDN servislerinin sunmuş olduğu ekstra güvenlik önlemleri ile web sitenizi daha güvenli bir alan haline getirebilirsiniz.
CDN ile origin sunucunuzun kaynak kullanımını azaltabilir, kesintisiz ve yüksek performanslı veri akışı sağlayabilirsiniz.
